Við lifum á tímum hraða og streitu. Þú keyrir þig kannski áfram í vinnu og verkefnum án þess að hvíla þig. Ábyrgðin er mikil og kröfur um árangur, þangað til líkaminn hreinlega segir stopp.
Hjartað er ótrúlega þolinmótt, en það sendir skýr skilaboð þegar það þarf að fá hvíla sig. Að þekkja þessi merki getur skipt sköpum.
1. Þú ert síþreytt(ur)
Þegar þú vaknar þreytt(ur), jafnvel eftir nægan svefn, getur það verið merki um að líkaminn og hjartað séu undir stöðugu og jafnvel of miklu álagi. Langvinn streita eykur framleiðslu kortisóls og adrenalíns sem þreytir hjartað með tímanum.
2. Þú sefur illa
Svefninn er viðgerðartími líkamans. Ef þú átt erfitt með að sofna eða vaknar oft um nóttina, getur það verið vísbending um að streita eða kvíði hafi tekið yfir stjórn. Slæmur svefn hefur verið tengdur við aukna hættu á hjartaáföllum og háþrýstingi.
3. Þú finnur fyrir hjartsláttaróreglu eða óþægindum
Þegar við erum undir miklu álagi bregst hjartað stundum við með hraðari eða óreglulegri slætti. Þetta getur verið tímabundið, en ef það gerist oft eða í hvíld er mikilvægt að láta skoða það.
4. Þú átt erfitt með að einbeita þér
Streita og ofálag draga úr blóðflæði til heilans og getur leitt til þess að þú gleymir hlutum eða átt erfitt með að taka ákvarðanir. Þetta er ekki bara andlegt álag heldur hefur bein áhrif á taugakerfi og hjarta.
5. Þú finnur fyrir þrýstingi eða óþægindum í brjósti
Þótt það þurfi ekki alltaf að þýða hjartasjúkdóm getur þrýstingur, þyngsli eða verkur í brjóstkassa verið viðvörun um að hjartað sé yfirkeyrt. Það getur verið streituvakin hjartaöng (stress-induced angina) eða jafnvel takmarkað blóðflæði.
6. Þú ert pirrað(ur) eða kvíðin(n) án augljósrar ástæðu
Langvinn streita hefur áhrif á boðefni heilans sem stýra skapi og tilfinningum. Þegar við leyfum okkur ekki hvíld, getur líkaminn sent viðvörun í formi pirrings, kvíða eða tilfinningalegs dofa.
7. Þú missir gleðina
Þegar hjartað og hugurinn eru þreytt, hverfur gleðin smám saman. Hlátur, samvera og áhugamál virðast orðin kvöð frekar en ánægja. Þetta eru sterk merki um að þú þurfir að hægja á og gefa hjartanu tíma til að jafna sig.
Að lokum
Að hvíla hjartað snýst ekki bara um að leggja sig eða fara í frí heldur að hlusta á líkamann, hægja á lífinu og skapa jafnvægi. Lítil dagleg hvíld, djúpöndun, útivist eða hugleiðsla geta gert kraftaverk fyrir líkama og sál.
Hjartað vinnur fyrir þig allan sólarhringinn en það þarf frið og ró inn á milli.
Björn Ófeigs.
Heimildir
Harvard Health Publishing – Identifying and relieving stress Harvard Health+1
American Heart Association – Sleep Disorders and Heart Health www.heart.org+1
Harvard Health Publishing – Under Pressure: How Stress May Affect Your Heart Harvard Health
