Rólegur helgarmorgun með fjölskyldunni er ekki bara notalegur; hann getur líka skilað mælanlegum ávinningi fyrir hjartaheilsuna.
Morgunpúlsinn, hjartsláttartíðnin eftir nætursvefn í góðri hvíld endurspeglar jafnvægið í taugakerfinu og daglegt álag. Hann tengist beint bæði blóðþrýstingi og almennri vellíðan.
Hvað er morgunpúls?
Fyrir flesta liggur hvíldarpúls á bilinu 60–100 slög/mín, þó hann sé einstaklingsbundinn. Rannsóknir sýna að hærri hvíldarpúls yfir lengri tíma tengist meiri heilsuáhættu. Sem þumalfingursregla: hver 10 slög/mín ofan á þinn venjulega grunnpúls tengist mælanlega aukinni áhættu á hjarta- og æðavandamálum.
Rólegur morgun og blóðþrýstingur
Þegar við hægjum á í rútínu án hraða, samvera og ró dregur úr sympatískri örvun og kortisóli. Í langtímarannsóknum tengjast hærri streituhormón (t.d. kortisól) auknum líkum líkum á háþrýstingi og meiri áhættu á hjarta- og æðasjúkdómum. Róleg morgunstund er því raunhæf leið til að „taka toppinn af“ púlsinum og styðja við stöðugri blóðþrýsting.
Rannsóknir og einföld ráð
Hugleiðsla og markviss slökun sýna lítil til hófleg áhrif á lægri blóðþrýsting og minni streitu í samantektargreinum og tilraunum. Prófaðu 5–10 mínútna öndun/þögn að morgni, ljúfan göngutúr eða teygjur áður en dagurinn fer á fullt þetta kostar ekkert og getur skilað betri mælingum yfir lengri tíma.
Fjölskyldan og hjartaheilsa
Gæðastundir með fjölskyldu byggja upp félagsleg tengsl, draga úr einmanaleika og streitu. þættir sem tengjast lægri áhættu á kransæðasjúkdómi og heilablóðfalli. Rólegur morgun með þínum nánustu er því ekki bara tilfinningalega góður hann er líka skynsamlegt heilsuráð.
Að lokum
Morgunpúlsinn er ekki bara tala, heldur merki um álag og jafnvægi. Með ró á morgni og þá sérstaklega um helgar geturðu haft jákvæð áhrif á púls, blóðþrýsting og vellíðan yfir daginn.
Björn Ófeigs
Heimildir
CMAJ – Resting heart rate and all-cause and cardiovascular mortality (meta-analysis).
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4754196/
Hypertension (AHA) – Urinary stress hormones and incident hypertension; CVD events.
https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/HYPERTENSIONAHA.121.17618
NHLBI – Study links high levels of stress hormones to increased blood pressure and cardiovascular events.
https://www.nhlbi.nih.gov/news/2021/study-links-high-levels-stress-hormones-increased-blood-pressure-cardiovascular-events
American Heart Association News – Today’s prolonged stress may predict tomorrow’s heart problems.
https://www.heart.org/en/news/2021/09/13/todays-prolonged-stress-may-predict-tomorrows-heart-problems
Systematic review/RCT – Mindfulness-based interventions and blood pressure.
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10865530/
Systematic review – Meditation and blood pressure.
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10355843/
Heart (BMJ) – Loneliness/social isolation & risk of CHD and stroke (meta-analysis).
https://heart.bmj.com/content/102/13/987
Yfirlit – Loneliness as a risk factor for cardiovascular disease.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27091846/
