Það er líklegt að margir eigi í vandræðum með blóðsykurinn og jafnvel án þess að hafa hugmynd um það. Sykursýki 2 er einn af svokölluðum lífsstílssjúkdómum en það er líklegt að margir séu með of háan blóðsykur án þess að hafa hugmynd um það.
Vandamál með blóðsykur tengjast því að líkaminn á í erfiðleikum með að halda eðlilegu magni glúkósa (sykurs) í blóðinu. Hér er örskýring á tveim ástæðum fyrir vandamálum með blóðsykur:
1. Lágu blóðsykur (blóðsykursfall)
Þetta ástand er kallað hypoglycemia og gerist þegar blóðsykur lækkar of mikið. Það getur gerst hjá fólki sem er með sykursýki og tekur lyf eða insúlín sem lækkar blóðsykur, en borðar ekki nógu mikið eða hreyfir sig of mikið. Einkenni lágs blóðsykurs geta verið:
- Svimi og höfuðverkur
- Skjálfti
- Sviti
- Ruglingur
- Hungurtilfinning
- Meðvitundarleysi (ef alvarlegt)
Of lágur blóðsykur getur orðið alvarlegt ástand sem þarf að meðhöndla tafarlaust með því að fá strax sykur t.d. safa, glúkósatöflur.
2. Hár blóðsykur
Þetta ástand er kallað hyperglycemia og gerist þegar blóðsykur er of hár. Það kemur oft fram hjá fólki með sykursýki, sérstaklega þegar sjúkdómnum er illa stjórnað. Einkenni hás blóðsykurs geta verið:
- Þorsti
- Tíð þvaglát
- Þreyta
- Óskýrt sjón
- Í sumum tilfellum þyngdartap
Langvarandi hár blóðsykur getur leitt til alvarlegra fylgikvilla, svo sem skaða á æðum, taugum, nýrum, augum og hjarta.
Orsakir blóðsykursvandamála
- Sykursýki er algengasta orsökin. Það eru tvær tegundir af sykursýki:
- Sykursýki týpa 1: þar sem líkaminn framleiðir ekki insúlín.
- Sykursýki týpa 2: þar sem líkaminn framleiðir ekki nægilegt insúlín eða getur ekki notað það á réttan hátt.
- Léleg næring eða óreglulegt mataræði.
- Hormónatruflanir eða skjaldkirtilsvandamál.
- Líkamleg eða andleg streita.
Meðferð felst í að ná að stjórna blóðsykrinum, oft með lyfjum, insúlíni, mataræði og hreyfingu.
Við þetta má bæta að sykursýki tvö er oft hægt að lagfæra með bættu og breyttu mataræði. Ný lyf hafa einnig komið fram á sjónarsviðið eins og Osempic en það hefur auk þess þau áhrif að matarlyst minnkar og fólk léttist.
Björn Ófeigs.
