UPPGÖTVUN vísindamanna hjá Rannsóknarstöð Hjartaverndar og við Johns Hopkins-háskólann í Bandaríkjunum um breytingar á erfðamengi mannsins með aldri vekur vonir um betri skilning á tilurð flókinna, síðkominna sjúkdóma eins og hjarta- og æðasjúkdóma, sykursýki og krabbameina. Uppgötvunin getur hugsanlega skýrt hvers vegna sumir fá sjúkdóma en aðrir ekki. Ennfremur getur hún jafnvel skýrt þróun flókinna sjúkdóma hjá fólki.
Rannsóknin beindist að svonefndum utangenamerkjum. Um er að ræða efnahópa sem eru oft hengdir á erfðaefnið (DNA) og hafa greinilega áhrif á tjáningu gena. Þau erfast án þess að vera hluti af DNA-röðinni og taka þátt í stjórnun á genum í erfðamengi mannsins. Breytingar á þeim geta því haft áhrif á tilurð og þróun sjúkdóma.
Vilmundur Guðnason, forstöðumaður Rannsóknarstöðvar Hjartaverndar, segir að rannsókn á rúmlega 100 þátttakendum í öldrunarrannsókn Hjartaverndar hafi sýnt að um þriðjungur þeirra hafi mælst með marktæka breytingu á milli tíma. Sömu niðurstöður hafi fundist í hópi fólks í Utah í Bandaríkjunum. Áhugavert sé að svo virðist að þar sem breytingar verði hjá einstaklingum verði líka breytingar hjá fjölskyldumeðlimum þeirra sem bendi til þess að breytingin erfist. Þetta ýti undir þá hugmynd að ein ástæða þess að sjúkdómar séu algengari með aldri sé breyting á þessum utangenamerkjum.
Rannsóknin hefur vakið mikla athygli og hefur meðal annars verið fjallað um hana í virtum vísindatímaritum, en hún birtist í nýjasta hefti Journal of the American Medical Association.
Í hnotskurn
» Hann segir uppgötvunina mikinn sigur fyrir Hjartavernd og viðbrögðin erlendis séu mun meiri en gert hafi verið ráð fyrir.
Eftir Steinþór Guðbjartsson steinthor@mbl.
Morgunblaðið 28.06.2008
